De afname wijst erop dat steeds meer jonge huizenzoekers ontmoedigd raken door de krappe woningmarkt. In 2023 bleek bijna twee derde van de koopwoningen onbetaalbaar voor een doorsnee huishouden. Het aandeel jonge huishoudens met een koopwoning daalt al jaren – vooral onder inkomens onder de twee keer modaal (in 2024 zo’n 89.000 euro bruto per jaar).
Opvallend is dat ook koopstarters met hogere inkomens in 2024 nog steeds beperkt toegang hebben tot de koopmarkt: twee van de drie koopwoningen lagen buiten hun financiële bereik. Alleen in delen van de Randstad, zoals de noordvleugel, zijn de kansen voor starters iets verbeterd. Dat lijkt mede het gevolg van de verkoop van voormalige huurwoningen, die meer betaalbare woningen op de markt bracht.
Volgens de onderzoekers passen mensen hun woonwensen aan op basis van wat zij denken te kunnen bereiken. Door hoge prijzen en beperkte beschikbaarheid haken vooral lagere inkomensgroepen af, terwijl hoge inkomens niet in aanmerking komen voor sociale huur.